تصويب نامه شماره 110768/1/63 مورخ: 4 /8/1388

شوراي عالي اجراي سياست ‌هاي كلي اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسي

بسمه تعالي

"با صلوات بر محمد و آل محمد"

وزارت راه و ترابري- وزارت امور اقتصادي و دارايي

شوراي عالي اجراي سياست هاي كلي اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران در جلسه مورخ18/7/1388 بنا به پيشنهاد مشترك وزارت راه و ترابري و وزارت امور اقتصادي و دارايي و به استناد تبصره(2) بند(ب) ماده(3) قانون اصلاح موادي از قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران و اجراي سياست هاي كلي اصل چهل و چهارم(44) قانون اساسي كه از اين پس در اين آيين نامه"قانون" ناميده مي شود، آيين نامه تعيين سهم بهينه بخش هاي دولتي و غيردولتي در فعاليت هاي راه و راه آهن را به شرح زير تصويب نمود:

«آيين نامه اجرايي تعيين سهم بهينه بخش هاي دولتي و غيردولتي در فعاليت هاي راه و راه آهن»

فصل اول: بخش راه

ماده1- مالكيت راه هاي عمومي كشور متعلق به دولت است.

ماده2- وزارت راه و ترابري مكلف است در چارچوب برنامه هاي توسعه اي كشور نسبت به احداث راه هاي عمومي كشور از طريق بخش غير دولتي اقدام نمايد.

تبصره 1- احداث راه هاي عمومي كشور با مجوز وزارت راه و ترابري با هدف بهره برداري انتفاعي براي مدت معين توسط بخش غير دولتي و يا با مشاركت وزارت ياد شده مجاز است.

تبصره 2- دستورالعمل نحوه اخذ مجوز و شرايط متقاضيان احداث راه هاي عمومي ظرف مدت سه ماه پس از ابلاغ اين آيين نامه توسط وزارت راه و ترابري تهيه و به اطلاع عموم خواهد رسيد.

ماده3- نگهداري، ايمن سازي و تعمير، مرمت و بازسازي راه هاي عمومي كشور از وظايف دولت(وزارت راه و ترابري) است.

تبصره- دولت (وزارت راه و ترابري) مكلف است اقدامات موضوع اين ماده را از طريق خريد خدمت از بخش غيردولتي انجام دهد.

ماده4- هرگونه فعاليت در زمينه حمل و نقل عمومي بار و مسافر توسط دستگاه هاي دولتي،نظامي وانتظامي ممنوع است.

تبصره 1- در موارد اضطراري و وقوع حوادث غيرمترقبه، بنا به پيشنهاد سازمان مديريت بحران كشور و تاييد كارگروهي مركب از وزيران راه و ترابري،كشور و بازرگاني، انجام امور فوق به صورت موقت و حداكثر تا پايان وضعيت اضطراري توسط دستگاه هاي فوق بلامانع است.

تبصره 2 - چگونگي انجام عمليات جابجايي محموله هاي مرتبط با دستگاه هاي نظامي و انتظامي بر اساس دستورالعملي خواهد بودكه ظرف مدت سه ماه بعد از تصويب اين آيين نامه، بنا به پيشنهاد وزارت دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح و وزارت راه و ترابري به تصويب فرماندهي كل نيروهاي مسلح خواهد رسيد.

ماده5- انجام هرگونه خدمات رفاهي جانبي نظير احداث، بهره برداري و نگهداري از مجتمع هاي خدمات بين راه ها و پايانه هاي عمومي بار، مسافر و شهرك هاي حمل و نقلي و تيرپارك ها و باسكول ها توسط دولت از ابتداي سال 1389 ممنوع است.

تبصره 1- احداث پايانه هاي مرزي، پاسگاه پليس راه، قرارگاه و راهدارخانه ها از شمول اين بند مستثني است.

تبصره 2- وزارت راه و ترابري(سازمان راهداري وحمل و نقل جاده اي) موظف است حداكثر تا پايان سال 1388 تمامي تاسيسات جانبي، رفاهي و پايانه هاي بار و مسافر كه در مالكيت دولت هستند را به بخش غيردولتي واگذار نمايد.

ماده6- نصب و بهره برداري از تابلوهاي تبليغاتي در حاشيه راه هاي عمومي فقط توسط بخش غيردولتي با اخذ مجوز از وزارت راه و ترابري(سازمان راهداري و حمل ونقل جاده اي) مجاز است.

تبصره - سازه هاي تابلوهاي مزبور اعم از احداثي توسط سازمان ياد شده يا بخش غيردولتي در مالكيت آن سازمان بوده ولي صددرصد امر بهره برداري و نگهداري آن ها مي بايستي در قالب قرارداد اجاره و پرداخت هزينه اجاره آن از طريق بخش غيردولتي صورت گيرد.

ماده7 - سياستگذاري، برنامه ريزي و تنظيم مقررات مربوط به احداث و بهره برداري از راه هاي عمومي كشور بر عهده وزارت راه و ترابري است و بخش غير دولتي مكلف است كليه استانداردها، ضوابط، مقررات و مشخصات فني و ايمني در اين زمينه ها را رعايت نمايد.

فصل دوم : بخش راه آهن

ماده8- فهرست فعاليت هاي قابل واگذاري راه آهن به بخش غيردولتي متضمن تعيين سهم اين بخش درهر فعاليت، مطابق جدول زير تعيين مي شود.

فهرست فعاليت هاي قابل واگذاري راه آهن به بخش غيردولتي و سهم اين بخش در هر فعاليت

رديف
نام فعاليت
سهم بخش غيردولتي(درصد)

1
انواع واگن هاي مسافري و خدماتي مربوط و راهبري قطارهاي مسافري
100

2
انواع واگن هاي باري و راهبري قطارهاي باري
100

3
انواع لكوموتيو و خودكشنده ها و بهره برداري از آنها
100

4
نگهداري و تعميرات ناوگان و تأمين قطعات مورد نياز
100

5
مديريت ترافيك و بهره برداري از شبكه خطوط ريلي
100

6
كارگاه و دپوهاي نگهداري وتعميرات ناوگان
100

7
كارخانه ها، كارگاه هاي تأمين و توليد مواد، قطعات، ماشين آلات و تجهيزات مربوط به بخش ريلي
100

8
كارگاه هاي نگهداري و بازسازي خطوط، ابنيه فني و علايم و ارتباطات
100

9
ماشين آلات مكانيزه احداث، نگهداري و بازسازي خطوط و بهره برداري و نگهداري از آنها
100

10
ايستگاه هاي مسافري و باري
20

11
نگهداري و تعميرات ارتباط و علايم الكتريكي
100

12
خدمات مهندسي و مشاوره تحقيقاتي و پژوهشي
80

13
تكنولوژي اطلاعات(IT)
80

14
تعميرات و نگهداري خط و ابنيه فني
100

15
تعميرات و نگهداري ساختمان وتاسيسات(جاري و اساسي)
100

16
بهره برداري از گارهاي مانوري
100

17
پايانه ها، باراندازها، انبارها، زمين، ساختمان و تأسيسات
30

18
مالكيت خطوط فرعي(صنعتي-تجاري)
100

ماده9- صددرصد مالكيت خطوط اصلي راه آهن شامل خطوط موجود، در حال ساخت و آنچه كه در آينده ساخته مي شود و همچنين مالكيت ناوگان و ماشين آلات امداد ريلي در اختيار دولت بوده و قابل انتقال به بخش غيردولتي نيست. در عين حال امكان فعاليت، احداث و سرمايه گذاري بخش غيردولتي در خطوط اصلي راه آهن وجود دارد و اين بخش مي تواند با رعايت ضوابط مربوط از اين خطوط بهره برداري نمايد.هزينه فعاليت هاي مورد واگذاري در امور نگهداري وبازسازي زير ساخت ريلي توسط دولت تامين مي شود.

ماده10- صددرصد مالكيت خطوط فرعي(صنعتي-تجاري) راه آهن شامل خطوط موجود، در حال ساخت و آنچه كه در آينده ساخته مي شود، قابل انتقال به بخش غيردولتي است. مالكيت خطوط فرعي موجود با اولويت به ايجاد كننده خط، قابل انتقال است.

ماده 11- فعاليت ها و امور مربوط به مديريت عالي ترافيك شبكه، ايمني سير و حركت، اعطاي مجوزهاي احداث زيرساخت هاي ريلي، بهره برداري و سرمايه گذاري در زير بخش هاي ريلي و صدور اسناد ريلي و ابطال آنها و تغييركاربري امور واگذار شده ريلي به بخش غيردولتي، در اختيار دولت است. اقدامات موضوع اين ماده مي تواند از طريق خريد خدمت از بخش غيردولتي صورت گيرد.

ماده 12- سياست گذاري، برنامه ريزي، هدايت، نظارت و راهبري امور حمل و نقل ريلي و چگونگي تنظيم مقررات و توسعه فعاليت ها در اين بخش بر عهده وزارت راه و ترابري است و بخش غير دولتي مكلف است كليه استانداردها، ضوابط، مقررات و مشخصات فني و ايمني در اين زمينه ها را رعايت نمايد.

فصل سوم : سايرموارد

ماده13- وزارت راه و ترابري مكلف است هر گونه اقدامات لازم به منظور ايجاد مشوق هاي مناسب براي جلب و حضور موثر بخش غير دولتي را در فعاليت هاي راه و راه آهن به عمل آورد.وزارت مزبور مكلف است ترتيبي اتخاذ نمايد تا نرخ بهره برداري از شبكه ريلي به گونه اي تعيين شود كه ضمن تأمين هزينه هاي بهره برداري از شبكه در بخش ريلي، نرخ مذكور براي فعالان اين بخش نسبت به ساير شيوه هاي حمل ونقل داراي مزيت باشد.

ماده 14- چنانچه در خصوص كليه فعاليت ها و امور مشمول واگذاري مرتبط با راه و راه آهن، بخش غيردولتي شرايط يا انگيزه اقتصادي لازم براي انجام آن ها را نداشته باشد و يا در موارد خاص با تصويب هيات وزيران، وزارت راه و ترابري با اولويت ماده (13) اين آيين نامه، نسبت به انجام اين فعاليت ها اقدام مي نمايد.

سيد شمس الدين حسيني

وزير امور اقتصادي و دارايي و دبير شورا